
در شرایطی که جهان با بحرانهای پیدرپی زیستمحیطی، اقتصادی و سیاسی روبهروست، امنیت انرژی به اولویتی راهبردی برای دولتها تبدیل شده است. کشورهایی که وابستگی خود را به منابع وارداتی یا سوختهای فسیلی کاهش دادهاند، در مواجهه با بحرانها آسیبپذیری کمتری دارند.
در ایران، تولید برق هنوز بهشدت وابسته به سوختهایی مانند گاز، گازوئیل و مازوت است. هرگونه اختلال در تامین یا حمل این سوختها—بهویژه در شرایط تحریم یا بحرانهای ژئوپلیتیکی—میتواند تولید برق را متوقف کرده و شبکه سراسری را دچار اختلال کند.
در این میان، نیروگاههای خورشیدی کوچک و مقیاس متوسط که در پشتبام منازل، زمینهای کشاورزی یا کارگاههای تولیدی نصب میشوند، نقش مهمی در افزایش تابآوری انرژی ایفا میکنند. این نیروگاهها بدون نیاز به سوخت وارداتی و تنها با دریافت انرژی خورشید، میتوانند بخشی از مصرف برق محلی را تأمین کرده و وابستگی را کاهش دهند.
با توسعه این نیروگاهها، کشور میتواند در برابر تهدیداتی مانند تحریم سوخت، کمبود گاز در زمستان، قطع برق در تابستان یا حتی شرایط جنگی، مقاومتر عمل کند. بسیاری از کشورها—از جمله چین، آلمان و ترکیه—دقیقاً به همین دلیل بر سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر تمرکز کردهاند.
در سالهای گذشته، با وجود غفلتهای بلندمدت در زمینه انرژی خورشیدی، شاهد رشد قابلتوجهی در احداث نیروگاههای خورشیدی بودهایم. افزایش نرخ خرید تضمینی برق تجدیدپذیر، تسهیل صدور مجوزها و واگذاری زمین به سرمایهگذاران از جمله مشوقهایی هستند که دولت برای توسعه این حوزه در نظر گرفته است.
اگر این روند با جدیت ادامه پیدا کند، میتوان امیدوار بود که در آیندهای نهچندان دور، سهم انرژیهای تجدیدپذیر در سبد انرژی کشور بهطور چشمگیری افزایش یابد و ایران به کشوری مستقل، تابآور و دوستدار محیطزیست تبدیل شود.